Is ruimte eendimensionaal ?

09-03-2017

Vraag versus aanbod

Waar en hoe zullen Vlamingen wonen in de toekomst? Dat ligt momenteel op tafel. De krijtlijnen van het beleid van de Vlaamse regering dat stilaan vorm krijgt, doen een aantal verschuivingen vermoeden. Deze blog rond 'ruimte in mensen' gaat in op de actuele, hete hangijzers die her en der verschijnen.

Ruimte om te wonen, te werken en te leven is immers niet eendimensionaal. Die is allesbehalve statisch, maar net dynamisch, telkens aangepast aan een levensfase van een individu of van een gezin. Waar wens je te wonen? Die keuzevrijheid, op basis van de meest uiteenlopende beweegredenen, staat steeds voorop.

Zo zou het niet logisch zijn om ruimtelijke ordening te laten afhangen van de huidige collectieve verkeersinfrastructuur, zoals het spoorwegnet, omdat die niet automatisch overeenkomt met plaatsen met demografische groei in Vlaanderen. Vraag en aanbod kunnen ver uit elkaar liggen. Neem bijv. het noorden van de provincie Antwerpen rond Hoogstraten, de gemeenten rond Diksmuide, het Hageland en de gemeenten rond Beringen, Peer en Herentals. Demografische prognoses geven aan dat de bevolking er de komende jaren sterk zal toenemen, ondanks het gebrek aan collectieve vervoersknooppunten. Je kan je dan ook afvragen wat zinvol is: de huidige nutsinfrastructuur in dergelijke regio's afbouwen of eerder de missing links vervolledigen om er de mobiliteit te verbeteren?

Ook de verwachte technologische (r)evoluties moeten in rekening gebracht worden. Denk maar aan het toenemende gebruik van elektrische fietsen (op de korte termijn) en de opkomst van steeds meer elektrische en bovendien zelfrijdende auto's (op langere termijn). De mogelijke impact van innovatieve vervoersmiddelen op ons ruimtegebruik, is vandaag onderbelicht.

Zulke elementen maken deel uit van een brede kijk op het debat rond ruimte in Vlaanderen en de weg die zal gekozen worden. Die lijken nochtans nodig om tot genuanceerde en gefundeerde beleidsopties te komen die het wonen en leven van de Vlaming zullen ordenen.