Getouwtrek over voortuintjes helpt klimaataanpak niet vooruit

15-04-2021

Verduurzamen van hele wijken vergt partnership met huishoudens   

Volgens de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) gaat het publieke debat over te ontharden voortuintjes voorbij aan de vele positieve oplossingen om Vlaanderen te verduurzamen. Daarbij gaat het niet alleen om de waterhuishouding, maar ook om energetische renovaties, biodiversiteit, natuurlijke tuinen, en groene mobiliteit. Die doelstellingen zijn aanzienlijk en cruciaal in het aanpakken van de klimaatproblematiek in Vlaanderen. Zonder een partnership met de miljoenen huishoudens in onze regio, lijken die maatschappelijke uitdagingen evenwel veraf. Daarom wijst de VCB op het belang van positieve maatregelen op maat van lokale noden om de investeringen van gezinnen te valoriseren.

De Vlaamse overheid heeft onlangs de campagne 'reNUveren' gelanceerd om de verhoopte energetische renovatiegolf verder op gang te trekken. Dit streven om 95% van de woningen in Vlaanderen energetisch aan te pakken, kan de hefboom bij uitstek vormen om eveneens hergebruik en infiltratie van regenwater en om groene mobiliteit aan te moedigen. Maar dat vergt een doorgedreven en actief sensibiliseringsbeleid op maat van lokale noden en op wijkniveau. 

De gezinnen kunnen gebruik maken van hun tuinen, doorlaatbare materialen, en regenwaterputten om regenwater vertraagd te laten infiltreren in de bodem, te bufferen en te hergebruiken. Afhankelijk van het vergunningenbeleid en de lokale noden kan de voortuin daarbij fungeren als groene oase of als parkeerplaats in combinatie met het optimaliseren van de waterhuishouding. Zo wordt het gebruik van aangepaste, doorlaatbare materialen voor een parkeerplaats aangemoedigd en toegepast in onder meer Gent en Antwerpen. Meer nog, indien zulke parkeerplaatsen meteen worden voorzien van laadinfra krijgt elektrisch vervoer in Vlaanderen een boost. Elektrische wagens zitten immers in de lift maar een vertienvoudiging van het aantal laadpunten dringt zich op korte termijn op. 

Bovendien is de elektrificatie van vervoer een onderdeel van de burgemeesterconvenanten die om en bij de helft van de Vlaamse gemeenten heeft afgesloten. Het gaat om actieplannen om tegen 2030 een CO2-reductie door te voeren van 40%. Een doordacht gemeentelijk vergunningenbeleid kan het aantal private en collectieve laadpunten voor elektrische wagens helpen omhoog te krikken. 

In Vlaanderen dienen zo'n 2,9 miljoen woningen te worden gerenoveerd. 90 % van die (huur)woningen in Vlaanderen zijn in handen van gezinnen en huishoudens. En hun tuinen omvatten 10% van de Vlaamse oppervlakte. Zij kunnen dankzij positieve maatregelen en duidelijke regelgeving de partners bij uitstek zijn om van Vlaanderen een duurzame, waterrobuuste regio te maken. Enkel zwaaien met verbodsbepalingen - zoals zich recentelijk in Lier voordoet - schiet evenwel vaak zijn doel voorbij. Aanmoedigingen, aandacht voor lokale noden en het valoriseren van private investeringen in de eigen leefomgeving zullen veeleer helpen om de woningen in Vlaanderen te verduurzamen. De investeringen van huishoudens kunnen collectieve inspanningen versterken op het vlak van doorlaatbare materialen, waterbuffering en -infiltratie en laadpalen voor groene mobiliteit. Een duurzame leefomgeving dient immers gerealiseerd te worden door zowel private als collectieve investeringen.