Kwaliteitsvol verdichten niet in een vingerknip
Bijkomende projecten prioritair: nu startschot betekent slechts merkbaar tegen 2030
Dichtslibbende wegen, onweerswolken boven de luchtkwaliteit in steden, een sterk groeiende bevolking, complexe bouwvoorschriften, stijgende vastgoedprijzen, buurtprotest tegen grote projecten enz. De huidige uitdagingen voor stadsvernieuwing en verdichtingsprojecten zijn legio. Niet het minst als we willen tegemoet komen aan de voor de hand liggende wensen van toekomstige bewoners : kwaliteitsvol wonen met aandacht voor groen, veiligheid, betaalbaarheid, gezondheid enz.
Niet ondoordacht te werk gaan
De BRV-plannen van de Vlaamse regering die momenteel wachten op een definitieve beslissing, vergen een snelle verdichtingsoperatie om het aanzienlijk aantal gezinnen die er zullen bijkomen te huisvesten. Indien die weg wordt ingeslagen, doen zij er voorafgaand evenwel goed aan voorbereid en doordacht te werk te gaan.
- Mobiliteitsproblemen aanpakken door de binnenvaart verder aan te zwengelen, datasharing met o.a. het verkeercentrum optimaal inzetten en voornamelijk eerder tewerkstelling dan wonen lokaliseren rond treinstations.
- Fijn stof reduceren in de steden door onder meer in te zetten op innovatieve - elektrische - collectieve vervoersoplossingen. Een betere luchtkwaliteit lijkt bovendien een voorwaarde om meer gezinnen aan te trekken in de steden.
- Een gevarieerd en toereikend woonaanbod om een antwoord te bieden aan individuele wensen en aan de veranderende noden van een gezin. Bovendien essentieel om de stijgende prijzen te milderen.
- Publieke projecten met voldoende groene accenten om een aangename en rustgevende omgeving te creëren enerzijds; en om nijpende problemen zoals wateroverlast of een hitte-eilandeffect tegen te gaan anderzijds.
- Enz.
Bouwvoorschriften, dringend werk aan de winkel
Een stimulans waar overheden prioritair werk dienen van te maken, is flexibele voorschriften. In de huidige context zijn de meerderheid van de stadsvernieuwingsprojecten die vandaag worden aangevat ten vroegste klaar in 2029. Gezien de gemiddelde doorlooptijd van 12 jaar. Indien de huidige voorschriften ongemoeid worden gelaten, kan dit oplopen tot 2038. Aangezien vandaag een doorlooptijd van 20 jaar geen uitzondering vormt. Dat houdt de termijn in tussen de conceptuele fase, waarna de overheid de bestemmingsplannen dient aan te passen, tot aan de realisatie van het gebouw. Daarnaast nemen ook verdichtingsprojecten in kleinere steden en in gemeenten heel wat tijd in beslag. Dit najaar heeft de Vlaamse Confederatie Bouw alvast in Limburg en Oost-Vlaanderen seminaries gehouden over kwaliteitsvolle stadsvernieuwing en verdichtingsprojecten. Daaruit blijkt dat ambitieuze verdichtingsprojecten in middelgrote gemeentes ook te veel tijd in beslag nemen. Zo ging een voorbeeldproject in Wetteren van start in 2007. Bij aanvang werd de oplevering gepland tegen medio 2014. In deze fase lijkt het er op dat het project met drie tot vier jaar vertraging zal afgerond zijn. Het grootste knelpunt ligt niet op het bouwtechnische vlak, maar op de administratieve beslommeringen en complexiteit die voorafgaan aan de werken.
Wordt vervolgd.