Nieuwe bevolkingsprognoses wijzen op steeds grotere woningnood

14-02-2024

Huishoudensgroei wordt systematisch onderschat

Naar aanleiding van de nieuwe demografische vooruitzichten, onderlijnt Embuild Vlaanderen dat op één jaar tijd het Federaal Planbureau de huishoudensgroei aanzienlijk heeft moeten bijstellen. Nu worden er maar liefst bijkomend 12.700 extra huishoudens verwacht tegen 2035. Want intussen raamt men het aantal huishoudens in 2035 op 3.165.200 terwijl er in de raming van vorig jaar sprake was van 3.152.500. Bovendien is de kans zeer reëel dat die toename in de komende jaren nog naar boven zal worden bijgesteld. Daarom pleit de bouwfederatie voor een positief en dynamisch woonbeleid om een wooncrisis te vermijden. Daarbij is het van groot belang om de provinciale ruimtelijke plannen te hertekenen, want die nemen grote demografische onderschattingen als basis. 

Enkele jaren geleden - in 2019 - dacht men nog dat Vlaanderen in 2035 zo'n 3.111.000 huishoudens zou tellen. Die prognose vormt de basis van de provinciale ruimtelijke plannen die momenteel worden uitgerold. Met de nieuwe vooruitzichten van het Planbureau moet dat nu bijgesteld worden naar 3.165.200. We moeten de komende elf jaar dus zo'n 239.000 nieuwe woningen realiseren om de stijging van het aantal huishoudens op te vangen. Dat zijn er 54.000 meer dan we een paar jaar geleden nog dachten. Bovendien lijkt de kans groot dat dat aantal volgend jaar alweer naar boven moet worden bijgesteld. De woonbehoefte in Vlaanderen wordt immers systematisch onderschat.

"De sleutel tot betaalbaar wonen ligt in een verhoging van het aanbod. Er is een krapte op de woningmarkt en die zal zich de komende jaren steeds sterker laten voelen. Tenzij we vraag en aanbod terug beter op elkaar afstemmen. Dat begint bij een goed zicht krijgen op de uitdaging die ons te wachten staat", zegt Marc Dillen, directeur-generaal van Embuild Vlaanderen.

Bovenop de nieuw te bouwen woningen, moeten heel wat woningen gesloopt en heropgebouwd worden om leefbaar te blijven. En er zijn ook woningen zonder domicilie, zoals studentenhuisvesting nodig. Vandaar dat Embuild Vlaanderen al waarschuwde dat de globale uitdaging gaat over minstens een half miljoen nieuwe woningen te bouwen en herop te bouwen tegen 2035.

Vandaag bevindt het woonbeleid zich dan ook op een kantelpunt. Betaalbaar wonen – een dak boven ieders hoofd – staat stilaan bovenaan ieders agenda. Daarom pleit de bouwfederatie voor een 'Vlaamse Woonbalans'. Die kan de objectieve cijfers over de woningvoorraad, de woonbehoeften én de betaalbaarheid bijhouden en voor de toekomst inschatten. Ook kan de Woonbalans adviseren over de maatregelen die de verschillende beleidsniveaus kunnen en moeten nemen om betaalbaar wonen te garanderen

"Embuild Vlaanderen waarschuwt voor de grote impact op het globale woonbeleid van de ruimtelijke plannen van verschillende provincies. Die werpen te strikte beperkingen op voor wonen en onderschatten de huishoudensgroei aanzienlijk. Daardoor wordt er te weinig ruimte voorzien voor verdichting wat de woningprijzen verder de hoogte zal instuwen. Dat moet opnieuw onder de loep worden genomen", aldus Marc Dillen.