Oost-Vlaanderen telt 1.786 hectare zonevreemde bossen

03-05-2017

1.656 locaties in Oost-Vlaanderen bedreigd met bouw- en exploitatiebeperkingen

De Confederatie Bouw heeft de voorlopige kaarten met de meest kwetsbare waardevolle bossen kunnen inkijken. Alleen al in Oost-Vlaanderen gaat het om 1.786 hectare en in totaal om 1.656 verschillende locaties. Het gaat om zonevreemde bossen op gronden die onder meer wonen, industrie, landbouw en recreatie als bestemming hebben. Dit betekent dat meer dan 1.656 eigenaars met hun gronden niet meer zomaar kunnen doen waarvoor de gronden bestemd zijn. Zodra de kaarten definitief vastliggen, zal enkel de Vlaamse regering hiervoor nog een bouwtoelating kunnen geven.

Voor bossen op de voorlopige kaarten bestaat nu al een strengere procedure voor ontbossing. Het verwijderen van die bossen is in principe verboden. Bij het Agentschap voor Natuur en Bos kan wel een afwijking aangevraagd worden. Nu al kunnen landbouwers deze gronden niet zomaar gebruiken voor teelten. Eigenaars kunnen er niet meer zomaar een nieuwe woning op laten bouwen. Bedrijven kunnen er niet meer zomaar een nieuw bedrijfsgebouw op neerzetten.

Dat komt neer op een serieuze waardevermindering voor het stuk grond dat de getroffen eigenaars bezitten. Bovendien is de afbakening van hun eigendom als bos een streep door hun rekening voor de verdere ontwikkeling. Bedrijven kunnen er bijvoorbeeld niet meer op uitbreiden. Op een site met daarop een kwetsbaar bos, zal men ook een bestaande woning nog moeilijk kunnen uitbreiden.

Voor Oost-Vlaanderen overlappen de kwetsbare bossen voor 1.371 hectare met landbouwgebied, voor 164 hectare met woongebied, voor 68 hectare met recreatiegebied, voor 62 hectare met industriegebied en voor 121 hectare met gebieden met andere niet-groene bestemmingen.

167 locaties met zonevreemde bossen in Stekene

Uit een gedetailleerde analyse van de kaarten blijkt dat de volgende gemeenten koplopers zijn wat betreft het aantal locaties met een zonevreemd bos. Alleen al in Stekene gaat het om 167 sites. Waasmunster telt 117 sites met een kwetsbaar bos en Sint-Niklaas 105. De volgende gemeenten zijn Aalter (69 sites), Berlare (67 sites), Ninove (60 sites), Wachtebeke (51 sites) en Geraardsbergen (50 sites). In deze gemeenten krijgen minstens evenveel eigenaars te maken met beperkingen.

In Oost-Vlaanderen is 17% van de totale oppervlakte bestemd voor wonen en 6% van de totale oppervlakte bestemd voor bedrijven. De bescherming die de afbakening als waardevol bos inhoudt, betekent een bijkomende afname van de ruimte die nog voor wonen en bedrijven beschikbaar is. Deze vermindering van de beschikbare ruimte gaat het in de toekomst nog moeilijker maken om de sterke toename van het aantal gezinnen op te vangen dat de komende decennia in de provincie wordt verwacht.

Mogelijke beperkende voorwaarden

Door een beslissing van de Vlaamse regering van 31 maart zijn de gebieden met kwetsbare bossen voorlopig beschermd. Na het openbaar onderzoek dat op 14 mei start, zullen deze kwetsbare bossen definitief beschermd worden. Eenmaal definitief beschermd zal enkel nog de Vlaamse regering individuele toelatingen tot bouwen kunnen geven. De gemeente zal hierover niet meer kunnen beslissen.

De mogelijkheden om een bos via het openbaar onderzoek van de lijst te halen zijn beperkt tot drie concrete gevallen: (1) men moet aantonen dat de definitie van 'bos' zoals vermeld in artikel 3 van het bosdecreet verkeerd werd toegepast, (2) men moet aantonen dat beslist beleid niet werd meegenomen in de voorliggende kaarten, bijvoorbeeld doordat men van de overheid al een toelating tot ontbossing heeft gekregen, of (3) men moet aantonen dat de criteria voor bos of de gebruikte formule fout werden toegepast.