Vergroenen en waterrobuust bouwen
Bouw als hefboom voor klimaatuitdaging
Onlangs hebben experts gemeld dat de stand van het grondwater historisch laag staat voor de tijd van het jaar. Als redenen worden de bevolkingsdichtheid, het stijgende verbruik door bedrijven, landbouw en gezinnen, en de verhardingsgraad aangegeven. Mochten we er in slagen om een deel van het water te recupereren dat nu rechtstreeks wegvloeit naar rivieren en de zee, dan kunnen we de huidige situatie omdraaien. Wat de bouw betreft, wijst de Vlaamse Confederatie bouw al langer op de vele mogelijkheden om de doorlatendheid van de bodem te vrijwaren en om dankzij natuurtechnische toepassingen de bestaande ruimte-inname in te zetten als een instrument voor wateropvang, -buffering en -absorptie. In Gent zal het stadsbestuur alvast een onthardingsaannemer aanstellen. En Vlario stuurt aan op een infiltratiebonus voor bedrijven en particulieren die inspanningen doen voor meer infiltratie van regenwater in de bodem.
Natuurtechnische toepassingen in de bouw
De bouw heeft de knowhow om ook in verdichte woongebieden trage waterabsorptie en -buffering te garanderen. Waterbeheersing is als belangwekkend onderdeel van 'groen in de bouw' al lang geen niche meer maar is uitgegroeid tot een must. Vertraagde insijpeling en buffering zijn daarbij het devies. Want watergevoelige kernen kennen vaak ellende bij hevige regenval enerzijds, en de aanhoudende droogte bedreigt momenteel de aanvoer van leidingwater voor gezinnen en bedrijven anderzijds. Efficiënte buffering en trage absorptie van regenwater zijn daarom een prioriteit. Dit om periodes met wateroverschotten beter af te stemmen op terugkerende droogte in de zomerperiodes.
Bouwtechnische ingrepen maken het al langer mogelijk de doorlatendheid van de bodem te vrijwaren en de aanleg van wadi's helpen bij piekmomenten het water tijdelijk op te vangen. Het vertraagd insijpelen via groendaken verbonden met regenwaterciternes en infiltratieputten kunnen deels soelaas bieden. Gezinnen doen vandaag al vaak aan individuele buffering van regenwater en ook voor grotere woonprojecten zoals appartementen biedt collectieve buffering heel wat voordelen. Zo kan het opgevangen regenwater onder meer dienst doen voor huishoudelijk gebruik.
De doorlatendheid van de bodem kan via uiteenlopende technieken zoals het ontzegelen van pleinen of het voorzien van plantvakken langs straten of zogenaamde 'rain gardens' als voorlopige opvangbekkens voor overtollig regenwater. Daarnaast kunnen de landschapsinrichting en de materiaalkeuze de absorptie, de verdamping en de infiltratie van water bevorderen. Met als gevolg dat er minder water naar de riolering vloeit. Die is trouwens in heel veel kernen ondergedimensioneerd en eveneens het voorzien van een gescheiden rioleringsstelsel (regenwater versus afvalwater) dringt zich op.
Groenvoorzieners in de bouw
Bij grote projecten zijn bouwbedrijven reeds tijdens de ontwerpfase actief betrokken om de technische uitwerking van de water- en groenelementen zoals het aanplanten van bomen te waarborgen. Niet alleen zet de Vlaamse Confederatie Bouw al geruime tijd in op de uitbouw van een kenniscentrum om de toepassingen van ecologische en natuurtechnische materialen en handelingen in de bouw te stimuleren. Ook heeft zij intussen een gespecialiseerde vereniging van groenwerkers in haar rangen die aannemers verzamelt met expertise in allerhande groenvoorzieningen tot gevel- en dakgroen.
